Kuzey Teve

İHD’den hak ihlalleri raporu: 2016 ‘en kara’ yıldı, 594 kişi yargısız infaz edildi

İHD’den hak ihlalleri raporu: 2016 ‘en kara’ yıldı, 594 kişi yargısız infaz edildi
Gençağa Karafazlı( karafazli@msn.com )
133 views
03 Ocak 2021 - 11:57
Spread the love

 

HABER MERKEZİ – 2016 yılını yaşanan hak ihlalleri nedeniyle ‘en kara yıl’ olarak nitelendiren İHD’nin hak ihlalleri raporuna göre geride bıraktığımız yılda 594 kişi yargısız infaz edildi, silahlı çatışmalarda 629’ı asker, polis ve korucu, bin 3’ü örgüt üyesi ve 39’u sivil olmak üzere toplam bin 671 ölüm yaşandı.

İnsan Hakları Derneği (İHD), 2016 yılı hak ihlalleri raporunu açıkladı.

Geride bıraktığımız yılı yaşanan hak ihlallerinden dolayı “en kara yıl” olarak nitelendiren İHD’nin raporunu göre, 594 kişi yargısız infaz edildi, silahlı çatışmalarda 629’ı asker, polis ve korucu, bin 3’ü örgüt üyesi ve 39’u sivil olmak üzere toplam bin 671 ölüm yaşandı.

Raporu açıklayan İHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, 2016 yılını “Her yönüyle en kara yıl” olarak niteleyerek, “2016 yılı insan hakları ve demokrasi açısından AB üyelik müzakerelerinin başladığı 1999 yılından beri en kötü yıl olarak yaşanmıştır” dedi.

2016 yılında Türkiye’de gerçekleşen hak ihlalleri ile ilgili olarak Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserliği, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği ve Avrupa Konseyi Venedik Komisyonu’nun çok sayıda rapor ve görüş yayınladığını ifade eden Türkdoğan ancak bu yaşanan ihlaller konusunda Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi ve Birleşmiş Milletler’in siyasi mekanizmalarının gerekli önleyici ve caydırıcı tedbir kararları almadığını dile getirdi.

İhlallerin çoğu Kürt sorununda çözümsüzlükten kaynaklı

Türkdoğan, ihlallerin çoğunun Kürt sorunundaki çözümsüzlükten kaynaklığı olduğunu söyledi.

İHD MYK Üyesi Hüsnü Öndül ise, 2016 yılının Türkiye Cumhuriyeti tarihinde birçok noktada rekorlarla dolu olduğunu söyledi. Öndül, şöyle devam etti:

Sokağa çıkma yasakları 5442 İl İdaresi Kanuna göre uygulanıyor. İl İdaresi Kanunu 1949 tarihlidir. Bu 68 yıl boyunca hiç bir zaman Diyarbakır’da 100 kez sokağa çıkma yasağı uygulanmadı. Bu bir rekor. 1987-2002 OHAL’i olduğu dönemde 15 yılın toplamında Kürt illerinin toplamında 100 kez sokağa çıkma yasağı ilan edilmemişti. 152 gazeteci tutuklu, bu da bir rekordur. AK Parti’nin hükümette olduğu 2005 yılında cezaevlerinde 55 bin tutuklu ve hükümlü vardı. Şimdi 210 bin tutuklu ve hükümlü var. Cumhuriyet tarihi boyunca bu bir rekor. 13 vekilin tutuklu olması da rekordur. 926 hasta mahpusun bulunması da rekordur. Cumhuriyet tarihinde böyle bir sayı görülmemişti.

Raporda yer alan ihlaller şöyle:

Yaşam hakkı

2016 yılında kolluk kuvvetlerinin yargısız infazları sonucu 594 kişi yaşamını yitirdi.

‘Resmi hata ve ihmaller’ sonucu 301 yurttaş, sivil yerleşim yerlerinde ‘yasa dışı örgüt saldırılarında’ 28’i yabancı uyruklu, 121 asker ve polis olmak üzere 316 kişi hayatını kaybetti.

Silahlı çatışmalarda 629’ı asker, polis ve geçici köy korucusu, 1003’ü silahlı militan ve 39’u sivil olmak üzere toplam bin 671 ölüm yaşandı.

Mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu 14’ü çocuk 21 kişi yaşamını yitirdi.

Nefret cinayetlerinde 10 kişi yaşamını yitirdi.

Kadınların yaşam haklarına yönelik ihlallerde 394 kadın şiddet sonucu yaşamını yitirdi.

Çocukların yaşam haklarına yönelik ihlallerde 21 çocuk intihara sürüklenirken, 60 çocuk ev, okul ve toplumsal hayat içinde gördüğü şiddet sonucu yaşamını yitirdi.

İşkence ve kötü muamele

284’ü çocuk 5 bin 606 kişi hem devlet kurumlarında hem de toplumsal hayatta işkence ve onur kırıcı davranışa maruz kaldı.

14’ü çocuk olmak üzere 830 kişi gözaltında işkence ve kötü muamele gördü.

Gözaltı yerleri dışında 17’i çocuk 628 kişi işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.

Cezaevlerinde bin 348 kişi işkence ve kötü muamele gördü.

Toplumsal gösterilerde 2 bin 581 kişi kolluk kuvvetleri tarafından şiddet gördü. Bu kişilerin 219’u çocuk.

Sokağa çıkma yasağı

2016 yılının en ağır hak ihlalleri elbette sokağa çıkma yasakları süresince işlenmiştir. TİHV Dokümantasyon verilerine göre, sokağa çıkma yasaklarının uygulanmaya başlandığı ilk tarih olan 16 Ağustos 2015 ile 31 Ocak 2017 tarihleri arasındaki 18 aylık süre içerisinde, başta Diyarbakır (100 kez), Mardin (23 kez), Hakkari (19 kez) ve Şırnak (13 kez) olmak üzere Bitlis (4 kez), Batman (3 kez), Muş (2 kez), Bingöl (2 kez), Tunceli (2 kez) ve Elazığ’da (1 kez) toplam 10 il ve en az 39 ilçede, resmi olarak tespit edilebilen en az 169 süresiz ve gün boyu sokağa çıkma yasağı ilanı gerçekleşmiştir.

Ayrıca, yasaklar başlamadan önce yapılan 2014 nüfus sayımına göre, ilgili ilçelerde yaşadığı bilinen en az 1 milyon 900 bin kişi, başta en temel yaşam ve sağlık hakları ihlal edilerek bu yasaklardan etkilenmiştir.

2016 yılı içerisinde gerçekleştirilen 594 yargısız infaz vakasının önemli bir bölümünün sokağa çıkma yasakları sürecinde gerçekleştiğini belirtmek isteriz.

Sokağa çıkma yasakları uygulanan il ve ilçelerde uygulanan abluka sonucu gerçekleştirilen yıkımların da etkisi ile en az 500 bin insan zorla yerinden edilmiş olup bu insanlar göçe zorlanmıştır.

Kadına karşı şiddet

2016 yılında toplumsal alanda ve ev içinde şiddet sonucu 361 kadın öldürülmüş, bu ortam nedeniyle ayrıca 33 kadın intihar etmiştir.

Yine bu sürede 763 kadın yaralı kurtulmuştur. Bir önceki yıl ile karşılaştırdığımızda kadına yönelik şiddette artış trendinin devam ettiği anlaşılmaktadır.

2016’ya hakim olan şiddet ve savaş ortamı ayrıca kendisini kadına yönelik şiddet olarak göstermiştir.

Kişi güvenliği ve özgürlüğüne yönelik ihlaller

504’ü çocuk olmak üzere 13 bin 957 kişi gözaltına alındı.

133’ü çocuk, 3 bin 336 kişi tutuklandı.

1 Kürt yurttaş arkadaşı tarafından yakılarak öldürüldü.

48 Kürt öğrenci, 15 Kürt işçi, 5 Amedsporlu yönetici, 3 Kürt yurttaş ve 10 Alevi yurttaş ırkçı saldırıya maruz kaldı.

HDP Eş Genel Başkanları olmak üzere 13 milletvekili tutuklanarak cezaevine gönderilmiş, HDP çizgisinde siyaset yapan DBP üyesi 84 belediye eş başkanı görevden alınmış, bu belediyelere devlet tarafından el konulmuş, 83 belediye eş başkanı ile HDP il ve ilçe eş başkanlarından 135 kişi tutuklanmış ve siyaset yapan aktivistlere dönük yargı baskısı gerçekleşti.

Şubat 2017 itibarı ile 17’si imtiyaz sahibi ve yazı işleri müdürü olmak üzere toplam 152 gazeteci tutuklu bulunuyor.

Çoğunluğu Kürt illerinde 23 asker ve polis alıkonuldu.

Alevilerin eşit yurttaşlık hakkı talepleri 2016 yılında da karşılığını bulamadı, AİHM’in zorunlu din derslerinin kaldırılması ve cemevlerinin ibadethane olarak kabul edilmesi ile ilgili kararlarının gereği yerine getirilmedi.

İfade özgürlüğüne yönelik ihlaller

2016 yılında 86 etkinlik yasaklandı.

26 yayın organı baskına uğradı, 192 yayın organı yasaklandı, 2 bin 17 medya kuruluşu kapatıldı.

Cezaevleri

Cezaevlerinde bin 15 sağlık hakkı, 204 haberleşme hakkı ihlal edildi. 533 disiplin cezası verildi. 2 bin 227 bin sevk/sürgün uygulaması yaşandı.

1 Kasım 2016 (Adalet Bakanlığı’nın bilgi verdiği son tarih) itibariyle cezaevlerinde toplam 197.297 tutuklu/hükümlü/hüküm özlü kişi bulunurken, şu anda 210 bin tutuklu ve hükümlü bulunuyor.

2016 yılında cezaevlerinde intihar, işkence, kötü muamele, kaza, ihmal, hastalık, mahkûmlar arası kavga vb nedenlerle en az 35 kişi yaşamını yitirmiştir.

Türkiye cezaevlerinde İHD’nin tespit edebildiği kadarı ile 331’i ağır olmak üzere 926 hasta mahpus bulunmaktadır.Buraları kars escort kızları da gezerek ön görüş belirtmişlerdi.

PİYASALARDA SON DURUM
  • DOLAR
    -
    -
    -
  • EURO
    -
    -
    -
  • ALTIN
    -
    -
    -
  • BIST 100
    -
    -
    -