AKP GENEL BAŞKANI, CUMHURBAŞKANI RECEP TAYYİP ERDOĞAN’IN ANA-BABA OCAĞI RİZE’DE AKP’NİN OYLARININ ERİMESİ VE YAKLAŞIK YARIM ASIR SONRA CHP’NİN RİZE’DE MİLLETVEKİLİ ÇIKARMASINA NASIL GELİNDİ?

Gençağa KARAFAZLI

Türkiye’de seçim sonuçlarının tartışmaları sürerken en şaşırtıcı sonuçların alındığı Rize’de de AKP’nin seçim hezimeti tartışılıyor. Kurulduğu günden bugüne kadar eski Başbakanlardan A. Mesut Yılmaz’ın bağımsız aday olarak seçildiği dönem hariç genel seçimleri sürekli 3-0 olarak kazanan AKP ne oldu ki uzun yıllar sonra bir Milletvekilliğini CHP’ye kaptırdı?

Bu sorunun cevabını bulmak için uzun yıllar öncesine dönmek gerek.

AKP Rize İl Teşkilatında en önemli iç çatışma Hasan Karal ile Muhammet Avcı arasında yaşandı. AKP eski Milletvekili Hasan Karal’ın il Başkanı olması için destek verdiği Muhammet Avcı ile Hasan Karal arasında gerilimler oluşmuş, sonucunda da Hasan Karal’ın yerine aday gösterilen Muhammet Avcı AKP Rize Milletvekili seçilmişti.

Muhammet Avcı’nın Milletvekili olmasından bir süre sonra ise Avcı ile AKP’nin diğer Milletvekilleri Hayati Yazıcı ve Osman Aşkın Bak arasında çeşitli konularda ihtilaflar oluştu. Kamuoyunda alttan alta Osman Aşkın Bak ve Hayati Yazıcı hakkında kamuoyunda gelişen olumsuz eleştirileri Muhammet Avcı’nın beslediği yönünde iddiaların öne sürülmesi bu iki isimle Avcı arasındaki ayrışmayı derinleştirdi.

Bu ayrışma kısa sürede toplum içinde Avcı lehine alıcı bulunca Muhammet Avcı, Hayati Yazıcı ve Osman Aşkın Bak ile neredeyse ilişkisini tamamen kopardı. Kamuoyu önünde bu isimlerle birlikte uzunca bir süre görüntü vermemeye özen gösterdi. Bayramlaşmaları şova dönüştüren AKP’nin bayramlaşma töreninde bile Avcı yer almaması gerginliğin hangi noktada olduğunu açıkça gösteriyordu.

AVCI ADAY DEĞİLİM KOZUNU ORTAYA KOYUNCA AKP RİZE TEŞKİLATINDA AÇIKTAN ÇATIŞMALARIN BAŞLAMASI BUGÜNLERE GELİŞİN NEDENLERİNİ OLUŞTURDU

AKP’li Milletvekillerinin önemli isimlerinden olup Bakanlık yapmış olan Osman Aşkın Bak ve Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı ile karşı karşıya kalan Muhammet Avcı, hiç beklenmeyen bir anda basına bir açıklama yaparak 2023 genel seçiminde Rize’de tekrar aday olmayacağını açıklayınca hem parti içerisinde hem de kamuoyunda Yazıcı ve Bak aleyhindeki propagandalar iyice şiddetlendi. Kamuoyunda ve AKP seçmeni arasında Rize’yi Avcı’nın omuzladığı, diğer her iki Milletvekilinin Rize’nin sorunlarıyla ilgilenmediği algısı yerleşti. Avcı, basına sık sık Rize için yaptığı çalışmalar hakkında bilgiler verdi, iktidarın Rize için yaptığı ve yapacağı yatırımları sadece kendisinin takip ettiği imajı verdi, yerel basını gelecek siyasi hesapları doğrultusunda kullandı. Yazıcı ve Bak ise bu konuda yeterince çaba göstermek bir yana AKP Genel Başkanı Erdoğan’a olan yakınlıkları nedeniyle olup, bitene karşı önemsemez bir yaklaşım sergilediler.

Avcı’nın yeniden aday olmayacağını açıklaması onun yerine aday olmayı hedefleyen AKP’nin Merkez siyasetçilerini hareketlendirdi. AKP Teşkilatı içerisinde ‘Avcı taraftarı ve Yazıcı-Bak taraftarı’ şeklinde iki ayrı blok oluştu. Milletvekili listelerinde Avcı’nın yerini almak isteyen İl başkanı İshak Alim, Yazıcı-Bak blokunu daha güçlü görüp, onların güçleri sayesinde Milletvekili adayı yapılacağını düşündü ve Avcı’ya cephe alarak Yazıcı ve Bak ile birlikte çalışmalar yürüttü. Onlarla birlikte görüntü verdi.

“İBRAHİM TÜRÜT AVCI’YA GÜVENDİ İSTİFA ETTİ ADAY ADAYI OLDU”

Avcı’nın yerine Milletvekili adayı olmayı düşleyen İl Genel Meclisi Başkanı İbrahim Türüt ise Avcı’nın yanında yer aldı. Avcı birçok yerde açık bir şekilde Rize’de aday adayı olacak olan İbrahim Türüt den yana tavrını koymuştu. Türüt’de Avcı’ya güven duyarak İl Genel Meclisinin köylere götürdüğü hizmetlerde kendini öne çıkardı. Basına sık sık beyanatlar verdi, adeta seçime hazırlık çalışmaları içerisine girdi. Avcı’nın Rize’deki programlarına eşlik etmeye özen gösterdi.

Avcı ise, Yazıcı ve Bak’ın olduğu hiçbir toplantıya katılmadı, bayramlarda dahi onlarla birlikte görünmemeye özen gösterdi. İl yerine İlçe teşkilatıyla birlikte programlar organize etti ve çalışmalarını onlarla birlikte yürüttü.

AKP Milletvekilleri arasındaki bu ayrışma AKP Teşkilatlarının da ikiye bölünmesine, hatta AKP destekçisi konumundaki sivil yapılara dahi yansıdı. Her iki tarafın ayrışmalarının büyümesi üzerine bu ayrılığın küllendirilmesi için İl Başkanlığında değişim yapılmasının çözüm olabileceği gündeme geldi ve bunun için düğmeye basıldı.

AKP RİZE İL BAŞKANLIĞINA GETİRİLMEK İSTENEN ALİ HAYDAR ER HAKKINDAKİ MAHKEME İL BAŞKANI DEĞİŞİMİNİ SUYA DÜŞÜRDÜ. MİLLETVEKİLLİĞİ ADAYLIK SÜRECİNE KADAR İSHAK ALİM’LE GİDİLMESİNE KARAR VERİLDİ.

İl başkanı İshak Alim bir şekilde il başkanlığı görevinden alınacak/ayrılacak ve yerine Ali Haydar Er geçici başkan olarak atanacaktı. AKP’de başkan vekilliği, RTB de muhasip ve Rizespor da başkan yardımcılığı, aynı zamanda kulübün de muhasebeciliğini yapan, Osman Aşkın Bak’a yakın kişi olan Ali Haydar Er ara formül olarak düşünülmüştü.

Ancak, Ali Haydar Er ile ilgili yaptığımız ‘zimmete para geçirme’ davası haberi gelişmeleri alt üst etti. Ali Haydar Er’ le ilgili yaptığımız, “ANAP eski genel başkanı A. Mesut Yılmaz’ın, Trafik kazasında ölen, ANAP eski Rize il başkanı Kemal Er’in çocuklarına gönderdiği yardım paralarını, çocuklarının vasisi olan, A. Haydar Er zimmetine geçirdi” şeklindeki haberimizin yerel haber sitelerinin yanı sıra ulusal medyada da yer alması İl başkanlığı değişikliğinin ertelenmesine yol açtı. Böylece İshak Alim, Genel Seçimde aday adayı olmak üzere istifa edinceye kadar görevinde kaldı. Alim istifa ettiğinde İl Yönetimi de olanların hepsinden istifa dilekçeleri alındı ve istifa ettiler. Günlerce İl Başkansız, İl yönetimsiz kalan AKP Rize il teşkilat Başkanlığına kimin getirileceği merakla beklenirken, AKP Rize eski Milletvekillerinden Hikmet Ayar’ın İl Başkanlığı görevine getirilmesi kararlaştırıldı.

HİKMET AYAR’IN YENİDEN İL BAŞKANI OLMASINA AKP TABANINDAN SERT TEPKİLER GELDİ

Muhammet Avcı’nın aday olmayacağını belirtmesinin ardından AKP Rize Teşkilatından, il ve ilçe kurullarından, İl Genel Meclisinden birçok kişinin görevinden ayrılmasının ardından toparlayıcı bir ismin İl Başkanlığına getirilmesi ve seçimin onunla birlikte yürütülmesi için bir çok  isim akla geldi ancak  eski İl Başkanı, AKP Rize eski Milletvekili, ÇAYKUR Yönetim Kurulu Üyesi Hikmet Ayar olmasına karar kılındı.

Bilindiği gibi Hikmet Ayar, Çayeli’nde muhasebecilik yapan bir isim ve FETÖ ya ait bir çok okul ve yurtların da muhasebesini tuttuğu isim olarak biliniyordu. O tarihlerde Ayar’ın FETÖ muhasebesine bakması sorun olarak gözükmüyordu bu nedenle İl Başkanlığı görevine getirilmesinde sakınca olmadı. Ardından önceki dönemde de AKP Rize Milletvekili adayı gösterilmiş, seçilerek Meclise gitmiş, sonrasında aday gösterilmemiş ancak ÇAYKUR Yönetim Kurulu Üyesi yapılarak Emekli Maaşının yanı sıra bir de Yönetim Kurulu Maaşına bağlanmıştı. Ayar’a, Allah yürü ya kulum demişti bir kere.

“KUZEYETEVE AYARI MERCEK ALTINA ALMIŞTI”

Hikmet Ayar’ın Çayeli’nde Muhasebecilik yaparken FETÖ’nun Çayeli’ndeki Kız Yurtlarından sorumlu olduğu, onlar adına para topladığı, onların para işlerini yürütüp, muhasebelerini tuttuğu iddialarını KUZEY TEVE olarak sayfalarımıza taşımıştık. Hikmet Ayar’ın bu durumu kamuoyunda tepki çektiği gibi, bir başka tepki ise 3 çocuğunu da sınavsız şekilde devlette önemli yerlere yerleştirdiği iddialarıydı. Ayar’ın bir oğlu Saray’da bulunmakta, diğer oğlu da Rize İl Özel İdaresi Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yapmakta kızı ise TBMM olduğu iddia ediliyor.

“ÇAYKUR İŞÇİLERİNE KADRO EŞYANIN TABİATINA AYKIRIDIR”

Rize Merkezden olan İshak Alim’in yerine, yeniden önceki görevi olan İl Başkanlığı görevine getirilen Çayelili Hikmet Ayar’ın göreve gelir gelmez kadro beklentisi içerisindeki 9300 Mevsimlik-Geçici işçiye kadro verilmesinin doğru olmadığını belirtmesi tepkilere yol açmış, bu işçiler ve yakınları Ayar’ı protesto ederek, aileleriyle birlikte AKP’ye oy vermeyeceklerini açıklamışlardı.

Kamuoyunda tepki gören bir isim haline gelen Hikmet Ayar’ın yeniden İl Başkanlığına getirilmesinin Rize’deki seçim çalışmalarına yarar sağlayacağı ve Çayeli ilçesinin de bu atamadan memnun kalacağı düşünülüyordu. Bu atamadan alınması gereken siyasi mesaj ise Çayeli’nden olan Hayati Yazıcı’nın bir başka ilden aday yapılacağı veya hiç aday gösterilmeyebileceğiydi.

ADAYLAR AÇIKLANINCA AKP RİZE TEŞKİLATINDA KIZIL KIYAMET KOPTU

Siyasi Partiler aday listelerini açıkladığında AKP Rize’de aday adaylığı için başvuranlar adeta şok yaşadılar. “Tekrar aday olmayacağım” diyen Muhammet Avcı, yeniden Rize’de liste başı yapılmıştı. Açık dille söylersek kankası İbrahim Türüt’u yüz üstü bırakarak yoluna devam etti.

Aday adaylığı süresince hiç renk vermeyen, Rize’deki basına bu konuda hiçbir açıklama yapmayan, süreçteki toplantılara katılmayan Avcı, yakınında bulunan kişilere ise “Genel Merkez tarafından Milletvekili yapılmak istenmesi halinde buna direnemeyeceği, bu doğrultudaki işaretler neticesinde Ankara’dan başvurduğunu” söylüyordu.

Avcı’nın “tekrar aday olmayacağım” açıklaması üzerine İl Başkanı, İl Genel Meclisi Başkanı, Parti Yöneticileri gibi birçok isim aday olabilmek için görevlerinden ayrılmış, adaylık yarışına girmişti. Avcı’nın Rize’de liste başı yapılması üzerine Avcı’nın baştan beri planlı bir şekilde davrandığını, önce kamuoyunu ve AKP Teşkilatının önemli bir kısmını arkasına alarak diğer Rize Milletvekilleri Hayati Yazıcı ve Osman Aşkın Bak’ı devre dişi bıraktırdığı ve bu yolla onların tekrar aday yapılmasının önünü kestiğini, kendisinin de aradan kolaylıkla sıyrıldığını gören aday adayları Avcı’yı tümüyle karşılarına aldılar. Bu kişilerinin bazıları seçim çalışmalarına hiç katılmadı veya göstermelik olarak sahada oldu. İddialara göre bunların yakınlarından bazıları ise AKP aleyhine çalıştılar.

AKP ADAYLARI CHP’NİN MİLLETVEKİLLİĞİ KAZANMASINI KOLAYLAŞTIRDI

Hikmet Ayar’ın AKP Rize İl Başkanı, Muhammet Avcı’nın ise milletvekili adaylığında liste başı yapılmasının AKP içerisinde doğurduğu krizin yanı sıra AKP ikinci ve üçüncü sıra adayları da ilginç bir tablo oluşturdu.

AKP aday listesinin 2. sıra adayı olan eski Baro Başkanı Harun Mertoğlu Ardeşen’den olmasına rağmen Ardeşen’de bile tanınmayan ve etkinliği olmayan bir isimdi. Rize Merkez’de avukatlık yapmakta olup, AKP sayesinde Rize Baro Başkanı seçilmiş, sonrasında merkezi Ankara’da bulunan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu Üyeliğine seçilip Ankara’ya taşınmış, Rize’yle olan ilişkisini en alt seviyeye indirmiş bir isimdi.

“AVCI GÜLTEKİN YERİNE MERTOĞLU’NU TERCİH ETTİ”

İddialara göre listede etkin olmak isteyen Muhammet Avcı, Ardeşen’den adaylık şansı en yüksek kişi olan Ardeşen eski Belediye Başkanı ve DOKAP Başkanı Hakan Gültekin’e karşılık Harun Mertoğlu’nun adaylığından yana tavır aldı. Bilindiği gibi Hakan Gültekin vaktiyle Hasan Karal ile sıkı dosttu ve Avcı ile Karal’ın birbirine karşıt olması Gültekin’in aday olmasına olumsuz bir etkiydi. Harun Mertoğlu’nun listede yer almasının bir başka önemli faktörü ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan ve eski Milletvekili Ardeşenli Nusret Bayraktarın da yer aldığı Rize R.T.E. Üniversitesi Geliştirme Derneği Üyesi olmasıydı.

“AKP’NİN BİRLEŞTİRİCİ GÜCÜ KATMER 3.SIRAYA KONULDU”

AKP listesinde 3. Kişi olarak yer alan Yılmaz Katmer de vaktiyle Hasan Karal’la birlikte hareket etmiş bir isim. Ancak gerek yeni seçim sistemi gerekse Cumhur İttifakı’nda yer alan siyasi partilerin ayrı ayrı seçime girecek olmaları onun seçilebilme şansını azaltıyordu. Eski il başkanı olması, Rize’nin her tarafındaki partililerle diyaloğunun canlı ve iyi olması aday yapılması için bir zaruret görüldü. AKP de birleştirici abi ye ihtiyaç vardı oda Katmer’di.

“AVCI MHP’YE SALDIRDI FATURASI KATMER’E ÇIKTI”

Rize Merkez başta olmak üzere seçmenler üzerinden sıkı bir çalışma yürütebilecek bir isim olması nedeniyle Katmer’in adaylığında karar kılındı.

Ancak, seçim çalışmalarına başlanır başlanmaz ilginç bir gelişme yaşandı. Liste başında yer alan Milletvekili Muhammet Avcı, seçim çalışmaları esnasında “MHP’ye verilen oyların CHP’ye yarayacağını” söyleyince Rize’de Milletvekili kazanma şansı olduğunu düşünen MHP’lilerin tepkisine yol açtı. MHP Rize Teşkilat yetkilileri, adaylar ve MHP taraftarları partileriyle sıkı sıkıya kenetlendiler. Daha sonra Ardeşen’i temsilen listede ikinci sırada yer alan Harun Mertoğlu ve AKP merkez ilçe bakanı Bırak Ak da aynı söylemde bulununca Cumhur İttifakı Partileri AKP ile olan ilişkilerini en alt düzeye indirdiler ve her Siyasi Parti daha çok oy alabilme, Milletvekilliği kazanma yarışına girdiler.

“YAŞ ÇAY TABAN FİYATINA ÜRETCİ TEPKİSİ”

Bütün bu yaşananların yanı sıra Yaş çaya verilen fiyatın üreticileri memnun etmemesi ve beklentilerin altında kalması ise AKP aleyhine olan gelişmelerin tuzu biberi oldu. Başta Rize Ziraat Odası olmak üzere birçok sivil örgüt ve Siyasi Parti temsilcisi de fiyatlara tepki gösterdi.

20 Yılda yeni bir Çay Kanunun çıkarılamaması da AKP’ye olan güvenin iyice kırılmasına yol açmıştı.

Bu atmosferde girilen seçimde AKP’nin seçimde hezimete uğraması beklenen bir sonuçtu.

Seçim sona erip sandıklar açıldığında AKP’liler adeta şok yaşadılar. AKP Rize’de hüsrana uğramıştı ve Rize Merkezden olmayan CHP’nin eski Ardeşen Belediye Başkan adayı Tahsin Ocaklı CHP Milletvekili seçilmişti. Cumhuriyet tarihinde bu derece kolay bir milletvekili CHP çıkartmamıştı.

Böylece, ayrı Siyasi Partilerden olsalar da Rize’nin Siyasi tarihinde ilklerden biri yaşanmış, 3 Milletvekilinin 2 si Ardeşen’den seçilmişti.

AKP GENEL BAŞKANI ERDOĞAN’DAN RTB BAŞKANI ERDOĞANA FIRÇA

46 Yıl sonra Rize’de CHP’nin bir Milletvekili çıkarmış olması AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı da şaşırtmıştı. Erdoğan, yaptığı Televizyon Programlarında bazı illerde liste hataları yaptıklarını belirtti. Rize’deki seçim hezimetini de liste hatasına bağladı.

Ayrıca; Yaş çay Fiyatının seçime olumsuz etki ettiğinin öne sürülmesine karşılık da fiyat açıklanmadan önce bilgi aldığı Rize Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Erdoğan’a fırça attığı öne sürülen iddialar arasında. Bu iddialara göre Rize Ticaret Borsası ve Çay Konseyi yaş çaya verilecek fiyatın 9-10 TL civarında olmasının yeterli olacağını rapor etmiş.

Bu iddiaların doğruluk derecesi bilinmese de Rize Ticaret Borsası Başkanı da olan Çay Konseyi Başkanı Mehmet Erdoğan’ın yaş çay fiyatıyla ilgili fiyat açıklanmadan önce fiyatın ne olması gerektiği konusunda herhangi bir açıklama yapmaması ve fiyatın açıklanmasının ardında da bu konuda değerlendirmede bulunmaması iddiaların doğru olduğu izlenimi vermekte.

“AKP İL BAŞKANI AYAR VE EKİBİ GÖREVDEN ALINACAK”

Sonuç olarak: Bu seçimin Rize’de kaybedeni AKP. Bu sonuçlar Rize AKP’nin yeniden şekilleneceğinin önemli bir işareti görünmekte. AKP kaynakları, seçim sonrası bata Hikmet Ayar, merkez ilçe başkanı Burak Ak ve yönetimlerinin görevden alınacağı bunların yerine AKP de geçmişte görev almış kadrolarında içerisinde yer alacağı yeni bir örgüt oluşturulacak. Bu örgütlemenin başındaki isim ise Rize’de her kesim sağlıklı diyalog kuracak bir iSmin getirileceği şimdiden konuşuluyor.

Ancak, belirtelim ki rüzgâr Rize’de AKP’nin aleyhine işlemeye başlamış durumda. İlk darbeyi 2019 Yerel seçimlerinde yiyen RİZE AKP Teşkilatını Genel Seçimdeki hezimetin ardından önümüzdeki yerel seçimlerde de büyük bir hezimet bekliyor.

Sonuç olarak yaşanan olaylar ve gelişmeler sonucunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a 22 yıl sonra baba ocağında büyük yenilgi tattıran başta Muhammet Avcı ve il başkanı Hikmet Ayar, Osman Aşkın Bak ve Hayati Yazıcı olduğu gerçeği ortada. Erdoğan’ın bu yenilginin hesabını ilk olarak Ayar ve ekibinden soracağı kesin. Avcı’ya gelince, Erdoğan’ın onu milletvekilliği görevinden almayacağına göre gelecek süreçte hiçbir alanda da ona şans tanımayacağı oluşturulacak il örgütü üzerinden Rize’nin meselelerine çözüm getirilmesi için çalışmalara yeniden başlanacağını söylemek mümkün.