Muğla’ da iki termik santrale kömür sağlamak için genişletilmek istenilen Akbelen Ormanı’ndaki kömür madeninin çevreye oluşturduğu tahribata karşı direnen Muğla Çevre Platformu (MUÇEP), İklim Adalet Koalisyonu ve Ekoloji Birliği üyeleri ile Muğlalı yurttaşlar bugün bir basın açıklaması düzenledi.

‘İklimi değil sistemi değiştir, havama suyuma toprağıma dokunma, Akbelen ormanını vermeyeceğiz, Eleşkirt çayı özgür akacak, kömürsüz Muğla istiyoruz’ sloganlarının atıldığı açıklamada konuşan bir yurttaş “Doğamıza sahip çıktığımız için Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanıyoruz, idamla yargılasanız ne yazar” dedi.

“AKBELEN ORMANI’ NIN ORMAN OLARAK KALMASI BİZİM İÇİN HAYATİ BİR KONUDUR”

Açıklamada konuşan İkizköylü bir yurttaş: “Muğla giderse biz de biteriz. Şimdiye kadar zeytinliklerimizi kaybettik, ceviz bahçelerimiz gitti, incir bahçelerimiz gitti, çam balı üretimi tamamen bitti. Ayrıca tertemiz orman havamız yerine mıcırın zehrini soluyoruz. Uykumuz kaçtı, gece sabaha kadar kaya kırma, dinamit patlatma, yükleme sesleri kulağımızın dibinde. Evlerimizin duvarları çatladı, köylülerin sağlığı olumsuz etkilendi. Bir sürü insanımız antidepresan kullanıyor. Akbelen Ormanı’ nın orman olarak kalması bizim için hayati bir konudur. Biz İkizköylüler anayasanın bize tanıdığı sağlıklı bir yaşam çevresinde yaşama hakkını sonuna kadar savunmaya kararlıyız. Yaşam hakkımız gaspedilemez. Biz toprağına, ağacına, havasına, suyuna, doğasına sahip çıkan yurtseverleriz. Bu yüzden ağır cezada yargılanıyoruz. İdamla yargılasanız ne yazar.”

 “DEVLETTE DEVAMLILIK ANLAYIŞI KARA MİZAHA DÖNÜŞMÜŞTÜR”

Basın açıklamasını okuyan MUÇEP Gönüllüsü Candan Süsoy ise şunları söyledi: “Muğla, 1980’lerden itibaren üretime başlayan üç termik santral ve bunlara yakıt sağlamak üzere açılan devasa kömür sahaları ile iklim ve doğa düşmanı politikaların ekolojik ve sosyal tahribatını en ağır yaşayan bölgelerden birisi. 25 yıl önce bölge köylüleri tarımsal verimin düşmesine neden oldukları için Kemerköy, Yeniköy ve Yatağan termik santralleri hakkında tazminat davaları açtı ve Yargıtay bu kararları onadı. Aydın İdare Mahkemesi bu üç termik santral için kapatma kararı verdi. Danıştay tarafından da onanan karar dönemin hükümeti tarafından Bakanlar Kurulu kararı ile uygulanmayınca, dava AİHM’e taşınmış ve AİHM de mahkeme kararını onamıştı. Ne yazık ki, anayasasında “hukuk devleti” yazan Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri ulusal ve uluslararası yasaları yok sayarak ve AİHM kararını uygulamayarak santrallerin işletilmesinin devam etmesine yol vermiştir. Mevcut hükümet de aynı hukuksuzluk politikasını sürdürerek kapatmak bir yana, bu santrallerin neden olduğu ekolojik kırımı her yıl verdiği kapasite teşvikleri ile ödüllendirmektedir. “Devlette devamlılık esastır.” anlayışı bir kara mizaha dönüşmüştür.

“KÖMÜR MADENLERİ YOK ETTİĞİ SU KAYNAKLARIYLA BÖLGENİN SU VARLIĞINI TEHDİT EDİYOR”

Bu santrallere tahsis edilen maden sahalarının yarısına yakını ormanlık alanlardır. Halen baca gazı arıtma tesisleri, katı atık depolama ve kül sahaları gerekli şartları sağlamamalarına rağmen çevre izni alıp çalışabiliyorlar. Bu santrallerin neden olduğu emisyon Muğla’yı Türkiye’nin havası en kirli illerinden biri haline getiriyor. Faaliyete girdiklerinden bu yana 68.000’den fazla erken ölüme ve 98 milyar Euro’nun üzerinde sağlık harcamasına sebep oldukları hesaplanıyor. Termik santraller su kıtlığı çeken ülkemizde aşırı su sarfiyatlarıyla, kömür madenleri ise yok ettikleri yeraltı su rezervleri ile bölgenin su varlıklarını tehdit ediyorlar. Bugüne kadar toplam 360 milyon tonu bulan karbondioksit salımlarıyla iklim krizini derinleştiriyorlar. Bölgenin temel geçim kaynakları olan zeytin, bal ve diğer tarımsal ürünlerde ciddi oranda nitelik ve verim kaybına yol açıyorlar.

“TOPRAĞIN YOK EDİLMESİ İNSANIMIZI YOKSULLUKLA KARŞI KARŞIYA BIRAKIYOR”

Termik santrallara kömür temin etmek için 60 köy/mahalle kömür işletme ruhsat sahaları içinde kalmaktadır. Şu ana kadar 8 köyümüzün tamamı, 15 köyümüzün önemli bir bölümü kömür ocakları için yok edilmiştir. Ruhsat sahası içinde kalan 37 köy/mahalle yok edilme tehdidi altındadır. Kömür çıkarmak için köylerin taşınması, zeytinlerin, ormanların ve toprağın yok edilmesiyle çok sayıda insan ve canlının yaşam alanlarından koparılması ve göçe zorlanması hem doğal yaşamı tehdit ediyor hem de bölgede yaşayan insanımızı aidiyetsizlik hissiyle ve derinleşen yoksullukla karşı karşıya bırakıyor.

“TERMİK SANTRALLARA VERİLEN BİR YILLIK TEŞVİK İLE ZEYTİNE DAYALI KÜÇÜK ÖLÇEKLİ İŞLETMELER KURULABİLİR”

Diğer taraftan, alım garantisi, kapasite mekanizması gibi teşviklerle kamu bütçesine yılda 200 milyon dolara yakın maliyet getiriyorlar. Üstelik ülkemizin kurulu elektrik üretme kapasitesi, bu santrallerin ürettikleri elektriğin çok üstünde olması, yani kapatılmaları bir elektrik kesintisine yol açmayacağı gerçeğine rağmen. Termik santrallara verilen bir yıllık teşvik ile zeytine dayalı küçük ölçekli işletmeler kurulabilir ve termik santrallerde ve kömür ocaklarında çalışanlar için istihdam yaratılabilir. Termik santralların kapatılması insanları işsizliğe mahkûm etmek anlamına gelmiyor, alternatifler yaratılabilir.

“TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ, BİR AN ÖNCE HUKUK DEVLETİ OLMAYA DÖNMELİDİR”

Türkiye’nin küresel iklim kriziyle mücadelede 2050’lerin başında “net sıfır” hedefine ulaşmak ve son 20 yılda hızla artan doğa tahribatını azaltmak için öncelikli hedeflerinden biri kömürden çıkış olmalıdır. Bu hedefe uygun olarak, 25 yıldır uygulanmayan mahkeme kararı artık yerine getirilerek Yatağan, Yeniköy ve Kemerköy santralleri ve bunların maden sahaları kapatılmalı; Türkiye Cumhuriyeti devleti, bir an önce hukuk devleti olmaya dönmelidir.

“İKLİMİ DEĞİL SİSTEMİ DEĞİŞTİRELİM”

Ekosisteme ve iklime ağır tahribat veren, insan sağlığına ve sosyal yaşama büyük yıkımlar getiren, emekliye ayrılma yaşı gelmiş olmasına karşın Muğla’nın kömürlü termik santrallerini hukuksuzca çalıştırma ısrarından ve kamu kaynaklarının sermayeye aktarımından artık vazgeçilmelidir. Muğla’da kömürden çıkışın tüm yöre halkı için adil olmasına öncelik verilmeli, termik santrallere kamu bütçesinden ayrılan her türlü teşvik ve destek kapatılacak olacak santral ve maden ocaklarında çalışan emekçilere yeni istihdam alanları sağlamak için harcanmalıdır. Kömür dışı sektörlere geçişte, bölgenin potansiyeli ile halkın yaşam biçimi ve tercihlerinin merkeze alınacağı bir planlama yapılarak, doğayla uyum ve ekolojik sürdürülebilirlik hedeflenmelidir. Kömürsüz ve termik santralsiz bir Muğla ve Dünya mümkündür.  İklimi değil sistemi değiştirelim.”