İngiltere’de yapılan yerel seçimlerde iktidardaki Muhafazakar Parti ağır kayıplar yaşarken, ana muhalefet İşçi Partisi yarışı önde götürüyor. Yerel seçim sonuçları yaklaşan genel seçimler için de önemli bir işaret olarak değerlendiriliyor. Muhafazakar Partili Başbakan Rishi Sunak, genel seçimler öncesi bu son büyük kamuoyu sınavında bir dizi yenilgiye uğramış görünüyor.

Başkent Londra’nın İşçi Partili mevcut Belediye Başkanı Sadiq Khan, üçüncü kez bu göreve seçilerek şimdiye kadar görülmemiş bir başarıya imza attı. 12 adaya karşı yarışan Khan, yüzde 43,8 oy alarak koltuğunu korudu. Muhafazakar Parti’nin Londra Belediye Başkan adayı Susan Hall ise yüzde 32,7 oy aldı. Khan, Londra’ya bir belediye başkanının seçilmeye başlandığı 2000’den beri üç dönem üst üste seçilen ilk isim oldu.

İngiltere’de perşembe günü 107 belediyede yapılan seçimlerde 106 belediye meclisinde sonuçlar belli oldu. Buna göre İşçi Partisi 185 ek sandalye ile meclis üyeliğini 1140’a yükseltirken, Muhafazakar Parti 473 sandalye kaybederek 513’e geriledi. Bu sandalyelerin bir kısmı da Liberal Demokratlara, Yeşiller’e ve bağımsızlara geçti.

GECENİN ‘EN ÖNEMLİ’ SONUCU, BLACKPOOL’DA SOLUN AFERİ

İktidardaki Muhafazakar Parti, yerel seçimlerle aynı gün İngiltere’nin batısındaki Blackpool kentinde yapılan milletvekilliği ara seçiminde de sandalyeyi İşçi Partisi’ne kaptırdı. Parti burada 2019’daki seçime kıyasla yüzde 32 oy kaybına uğrarken, İşçi Partisi adayı Chris Webb yüzde 59’a yakın oy oranıyla milletvekilliğini kazandı.

‘BLACKPOOL DEĞİŞİM İÇİN HAYKIRDI’

İşçi Partisi lideri Keir Starmer, buradaki kazanımı “gecenin en önemli sonucu” olarak tanımladı. Starmer, Blackpool’daki farklı sonuçla seçmenlerin Rishi Sunak’a “değişim istiyoruz mesajı” verdiğini söyledi. Starmer, “Bu sadece küçük bir mesaj değil, bu sadece bir mırıltı değil, bu Blackpool’dan gelen bir haykırış, değişim istiyoruz haykırışı. Ve Blackpool tüm ülke adına konuşuyor, artık yeter diyor” dedi.

SUNAK ÜZERİNDEKİ BASKI ARTACAK

Sunak, cuma günü öğle saatlerinde yaptığı konuşmada sonuçların hala gelmeye devam ettiğini belirtse de “hayal kırıklığını” kabul etti ve “Bu ülkenin insanları için sonuç üretmeye odaklanmış durumdayım” dedi. Sunak seçim sonuçları açısından Perşembe günü kötü bir geceye hazırlanıyordu ancak önemli belediyelerin kaybedilmesi ve Blackpool’da İşçi Partisi’ne büyük oy kaymasının parti içinde zaten zayıf görülen liderliği üzerinde yeni bir baskı yaratacağı değerlendirmeleri yapılıyor.

AŞIRI SAĞCI ‘REFORM UK’ PARTİSİNİN YÜKSELİŞİ

Seçimlerde aşırı sağ olarak tanımlanabilecek Reform UK partisinin de aday çıkardığı bölgelerde iyi bir performans sergilediği dikkat çekti. Ancak henüz belediye meclis üyeliği kazanmadı. Blackpool’daki milletvekilliği seçiminde ise 117 oy farkı ile Muhafazakârların ardından üçüncü sırada yer aldı. Parti lideri Richard Tice, sonuçların partisinin “hızla İşçi Partisi’nin gerçek rakibi haline geldiğini” gösterdiğini savundu.

GENEL SEÇİM BEKLENTİSİ NE YÖNDE?

Kamuoyu yoklamalarında uzun bir süredir Muhafazakar Parti büyük oranda oy kaybetmiş görünüyor. Nisan anketlerine göre İşçi Partisi yüzde 43 ile önde giderken, Muhafazakarlar yüzde 20, Reform UK ise yüzde 16’larda seyrediyor. Bu yıl yapılacak genel seçimleri de İşçi Partisi’nin kazanması bekleniyor. Muhafazakar Parti, 2010-15 arasında Liberal Demokrat Parti ile koalisyon halinde, son dokuz yıldır da tek başına iktidarda.

İŞÇİ PARTİSİ’NİN OY KAYBETTİĞİ BÖLGELERDE ‘GAZZE ETKİSİ’

İşçi Partisi genel olarak oylarını artırmış olsa da özellikle Müslüman seçmenin yoğun olduğu yerlerde kayıplar yaşamış görünüyor. Parti yönetiminin Gazze savaşı konusundaki açıklamaları, İşçi Partisi’nin başta Müslüman seçmeni arasında olmak üzere bazı kesimlerde tepkiye neden olmuştu.

Nüfusunun yüzde 10’u Müslüman olan bölgelerde İşçi Partisi geçen yıla göre yüzde 8 oy kaybına uğramış görünüyor. Bu yılın başlarında iki meclis üyesinin Gazze nedeniyle partiden ayrıldığı Greater Manchester’daki Oldham belediyesinde kontrolünü kaybetti.

Partinin seçim kampanyası koordinatörü milletvekili Pat McFadden Gazze’nin bu sonuçta etkili olduğunu kabul etti. McFadden, Ortadoğu ile ilgili “güçlü duyguların” oy kayıplarında “bir faktör” olduğunu ve bunu inkar etmenin anlamlı olmadığını belirterek “Bu konu gündeme geliyor” dedi.