Cengiz inşaatın Rize İyidere ilçesinde yapımı üslendiği deniz dolgusu üzerindeki Lojistik liman inşaatına taş temin etmek için İkizdere, Eskencidere vadisinde 2 yıldan beri yapımına devam ettiği taş ocağına Danıştay 6. Dairesi dur dedi.

GENÇAĞA KARAFAZLI – EMRE KOÇ

Danıştay, 6. Dairesi, Rize İdare Mahkemesi’nin projeye karşı açılan davada verdiği ret kararına ilişkin “Hukuka uyarlılık yok” dedi. Toplamda 3 yıl faaliyet sürecek projenin iki yılı dolarken dava alt mahkeme de yeniden görülecek. Karar İkizdereli yurttaşları sevindirdi.

Cengiz inşaatın İyidere Lojistik liman inşaatına taş temin etmek için dünyaca koruma altına alınan 250 vadiden 53. Sırada olan  İkizdere ,Eskencidere vadisinde İkizdere halkının tüm itirazlarına rağmen yapımına devam edilen taş ocağı çalışmaları vadideki tüm canlıları yok etti burada yaşam sürdüren yurttaşları evlerinden etti. Yurttaşlar baskılara rağmen 2 yıldan beri sürdürdükleri mücadeleye halen devam ediyor. İki yıldan beri yapılan taş ocağı çalışmaları esnasında Eskencidere vadisinde yaşam sürdüren yaban hayatı ve yurttaşların yaşam alanları tahrip edildi, binlerce ağaç kesildi, dünyaca nesli tükenen boz ayılar yurtlarından edildi, kırmızı benekli alabalıklar, yurttaşların su kaynakları, organik bal üretiminde kullanılan kovanlar ve arılar ile içme suları yok edildi. Onlarca yurttaş direniş esnasında gözaltına alındı, direnişlerinden dolayı, haklarına hukuk dişi bir şekilde milyarlarca lira para cezası kesildi, toprakları cebri istimlak yolu ile zorla ellerinden alındı.

“MÜCADELEDEN VAZ GEÇMEYEN İKİZDERE HALKI TAŞ OCAĞI İPTALI İÇİN DAVA AÇTI”

Yaklaşık 2 yıldan beri Cengiz inşaatın taş ocağı ve doğanın talanına karşı İkizdereli yurttaşlar sürdürdükleri mücadeleden hiç vaz geçmedi. Yurttaşlar Cengiz inşaatın ilgili kuramlardan aldığı “ÇED gerekli” değildir izinlerine ve kararlarına karşı birçok dava açtı. Son olarak Rize İdare Mahkemesi’nde görülen davada bilirkişi keşfi yapılmasına karar verildi. Bölgede incelemeler yapan heyet, “ÇED gerekli değildir” kararının teknik olarak yeterli ve uygun olmadığına karar verdi. Raporun yayımlanmasının ardından İkizdere Çevre Derneği, avukatların dan Yakup Okumuşoğlu “bu karara göre mahkeme acilen yürütmeyi durdurma kararı vermesi lazım” çağrısında bulundu. Bu karar sonrası Taş ocağı çalışmalarının durdurulması beklenirken şirket, özel bir rapor hazırlatıp mahkemeye sundu. Mahkeme daha önce kendi atadığı bilirkişilerin hazırladığı raporları yok sayarak, projenin bölgeye tahrip edici bir zararı vermeyeceği belirtilerek raporlara ve yapılan hukuki itirazları davayı ret etti.

“BEN HAYATIMDA HUKUKU ALT UST EDEN BÖYLE BİR KARAR GÖRMEDİM”

Duruşma sonrası davanın avukatı Yakup Okumuşoğlu “Ben hayatımda hukuku alt üst eden böyle bir yargı kararı ve böyle bir mahkeme görmedim. Mahkeme kararı 2 rapordan oluşuyor. Birincisi bilirkişilerin hazırladığı ilk rapor diğeri ise hazırlanan 2. Rapor yani ek rapor. Bilirkişiler ilk raporda ne söylemişlerse 2. Raporda tersi söylendi. Birinci rapordan sonra Cengiz inşaat ve ulaştırma bakanlığı bir sürü ek raporlar sunmuş. Mahkemede bu bilirkişilerden ek rapor istiyor bilirkişilerde daha önce ne söylediyseler bu kez tersini söylüyorlar. Arkasından da mahkeme böyle bir karar veriyor. Bu uygulama idari hukukuna hâkim olan idari işlem teorisine bütünüyle aykırı. Bu şekilde verilecek olan kararlarla idari hukuku ters bir işlem yapmış oluyor. Burada açıkça hukuk ters yüz edilmiş vaziyette. Ben hayatımda böyle bir yargı kararı böyle bir yargılamada böyle bir mahkemede görmedim. Bana göre bu karar idari hukuku alt üst eden bir karardır. On beş gün içerisinde Danıştay’a başvuracağız ardından süreci gözleyip gerekirse uluslararası mahkemelere kadar gideceğiz. Hukuku savunmaya devam edeceğiz.”

“RİZE İDARE MAHKEMESİNİN KARARINA DANIŞTAYA GÖTÜRDÜLER”

Yaşanan bu gelişmelerin ardından mücadeleden vaz geçmeyen İkizdereli yurttaşlar Rize idare mahkemesinin kararını Danıştay’a taşıdı. İkizdereli yaşam savunucularının İtirazlarını haklı bulan Danıştay 6. Dairesi, alt mahkemenin ret kararını bozarak davanın yeniden görülmesine karar verdi. Danıştay kararından “ Kök ve ek bilirkişi raporlarında çelişkili tespit ve değerlendirmeler, Hükme esas olan bilirkişi raporunu hazırlayan 2 kişinin aynı zamanda kamu görevlisi olması, Bilirkişilerin tarafsızlığı konusunda davanın taraflarında hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde, üniversite öğretim üyeleri arasından seçilecek yeni bir bilirkişi heyetiyle mahallinde yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiği” şeklinde karar verdi.

“ADALET KAFDAĞININ ARKASINDA KALDI”

Danıştay’ın davanın yeniden görülmesiyle ilgili aldığı kararı davanın Avukatı Yakup Okumuşoğlu şu şekilde değerlendirdi.:Rize İdare Mahkemesi “yeşil yol” davasında yaptığını bu davada tekrarlamış, çalışmaların tamamlanmasına kadar hukuku bulmacaya çevirmiştir. “Etkili hukuk”, Adil yargı” denen yargı ilkelerini Rize’de görülmez kılmıştır. “Siz yapın biz hukuku sonra getiririz” mantığı ile adalet sağlanmaz. “Hukukun yavaş, makinanın hızlı olması” hukukun yeni ilkesi olamaz Danıştay’ın kararı da adaleti kurtaramamıştır. Adalet, Kaf dağının arkasında kalmıştır! Projenin süresi Kasım 2023 de bitecektir. Aralık ayında karar verip mart ayında ancak açıklayabilen bir sistem adalet üretemez! Eskenci Vadisi yok edildikten sonra hukukun geri gelmesi değer ifade etmiyor. Küflenmiş hukuktan kimse tat almıyor! Eskenci Vadisinde maalesef hukuk rafta küflenmiştir. Bu yüzden adaletin yanına bile yaklaşılamamıştır diyoruz. 26- Netice olarak Rize İdare mahkemesi Danıştay kararı sonrası yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yapacaktır. Tüm bu süreçler boyunca da alanda çalışmaya göz yumulmaya devam edileceğini, iş bittikten sonra ise kararın verileceğini, kararın da İkizdereliler lehine olacağını değerlendiriyoruz”