2021 yılı yaş çay kampanyasına sayılı günler kala çay kampanyasında yaşanan sorunlarda tartışılmaya başlandı
Gençağa KARAFAZLI
Yaş çay üretimi yapan 210 bin çay üreticisi yanı sıra yaklaşık 1,5 milyon insanın geçimini sağladığı 2021 yılı yaş çay üretim kampanyasının başlayacağı mayıs ayı öncesi STK, üretici örgütleri ,sendikalar yanı sıra bazı siyasi parti temsilcileri kampanya öncesi çayda yaşanan sorunları masaya yatırdı.
Rize Ziraat odası 2021 yılı yaş çay fiyatına 4 TL 40 krş ,çay üreticileri koruma derneği 4 TL 40 krş fiyat isterken, Gıda İş Sendikası Rize bölge başkanlığı yaş çaya 4 TL 75 krş isterken destekleme fiyatının da artırılmasını istedi.
Bu gelişmelerin ardından CHP geçen hafta TBMM verdiği Çayda taban fiyatı belirlensin, özel sektör belirlenen fiyatın altında çay almasın önergesi AKP ve MHP oylarıyla ret edilmişti.
Üreticilere birleşme ve mücadele etme çağrısı yapan EMEP Rize il başkanı Hasan Zorlucan 2020 yılında üreticilerin mağdur edildiğine dikkat çekerek 2021 yılı yaş çay fiyatının 5 TL olması gerektiğini söyleyerek her yıl çay kampanyasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerini de açıkladı.
Temel birkaç sorunun çözümü için birleşebilir, mücadele edebilir ve de kazanabiliriz diyen EMEK Parti Rize il başkanı Hasan Zorlucan yaş çay kampanyası öncesi sorunlar ve çözüm önerilerini şu şekilde açıkladı;
“ÇAYDA SORUNLAR DÜN OLDUĞU GİBİ BUGÜNDE DEVAM EDİYOR”
“2021 yaş çay kampanyasına sayılı günler kaldı. Bütün alanlarda olduğu gibi çay üretimi ve değerlendirmesinde de sorunlar, problemler dün olduğu gibi bugünde varlığını sürdürüyor. Öncelikle bu sorunların çözümü başta çay üreticileri olmak üzere çay üretimine dolaylı, dolaysız tüm kesimlerin sürece dahil olmasıyla mümkün olabileceğini belirtmek istiyoruz.
“ÇAY ÜRETİCİLERİ SENDİKAL ÖRGÜTLÜLÜĞÜ YARATMALIDIR.”
Çay üreticilerin en önemli eksikliği güçlü ve hak alıcı kurum olan sendikal örgütlülüğü yaratamamış olmasıdır. Üreticiler olarak öncelikle bu kurumu yaratmak için mücadele edip sendikal örgütlülüğü yaratmalıyız. Bu kurumla başta temel sorunlar olmak üzere bütün sorunlara çözüm üretebiliriz.
“ÜRETİM ALANLARI SALGIN KOŞULLARINA UYGUN HALE GETİRİLMELİDİR”.
2020 yılı çay sezonuna tarlalardan alım yerlerine oradan da atölye ve fabrikalara yeterli hazırlık yapılmadan girdiğimizi biliyoruz. Dünya ve ülkemiz salgınla ilgili sayısız deneyimler elde etmesine rağmen ne yazık ki 2020 yılından daha da olumsuz koşullarda sezona yaklaşıyoruz. Çay üreticilerine yaygın aşılama planlaması yapılmalıdır. Hizmet-iletim ve üretim alanları hijyen koşullarına uygun hale getirilmelidir
“ÇAYIN TEMEL SORUNLARI”
Çay üreticileri olarak karşılaştığımız sorunları çözmek için fazla zaman ayırmadığımız, başkalarına [çay kur-ziraat odası-iktidar-siyasi partiler vb] havale ettiğimiz için yığınla sorun yaşıyoruz. Aslında çözüm kendi ellerimizde, mücadelemizde, emeğimizde olduğunu bilmeliyiz. NE KADAR EMEK, O KADAR YEMEK” Temel birkaç sorunun çözümü için birleşebilir, mücadele edebilir ve de kazanabiliriz.
Yaş çayda fiyat taban fiyat olmalıdır. Açıklanan fiyatın altında hiçbir kurum yaş çay alımı yapmamalıdır. Yasaklanmalıdır.
Yaş çay fiyatı başta çay üreticilerinin temsilcileri yanında diğer bileşenlerle [Sendikalar, Çay kur, dernekler, ziraat odası, birlikler vb ] birlikte yapılmalıdır.
Yaş çay ödemeleri en geç sürgün bitiminde olmalıdır. Geç ödemeler olmamalı, olduğunda üreticiye bedeli ödenmelidir.
Çay üreticilerine bankalar promosyon ücretini ödemelidirler.
Çay satımında üretici mağdur edilmemelidir. Çay fabrikaları yaş çayı üretebileceği kapasiteye çıkarmalıdırlar.
Üreticilerin katkısı ile beslenen ziraat odaları üreticilerin ürettiği ürünlerin verimliliğini arttıracak önlemler geliştirmelidir. [Toprak bakımı, gübre kullanımı vb ]
“2021 ÇAY FİYATI 5 TL OLMALIDIR”
Çay taban fiyatı yukarda belirtiğimiz bileşenlerle belirlenmelidir. Fiyat belirlenirken çaya yapılan hizmetler temel alınarak yapılmalıdır. Çay ekimine hazırlanma, büyütme, gübreleme, budama taşıma, temizlik, çay toplama vb hizmetin yanında üreticinin karı dikkate alınarak belirleme yapılmalıdır. Bunlar dikkate alınarak yapılan hesaplamada 2021 yaş çay fiyatı asgari 5 Lira olmalıdır.
“BİRLEŞELİM MÜCADELE EDELİM KAZANALIM”
Bütün alanlarda olduğu gibi çay üreticileri olarak hiçbir ayırım yapmadan yaşadığımız sorunları beraberce çözme mücadelesini yaparsak bizi yönetenler ya taleplerimizi yerine getirecekler yada bizi yönetemeyeceklerini anlayacaklardır. EKMEĞİMİZ olan ÇAYIMIZA sahip çıkalım. HEP BİRLİKTE KAZANALIM.”